- دی 11, 1400
- اخبار, مقالات شنوایی و کم شنوایی
به ناتوانی جزئی یا کامل در شنیدن صداها اختلال شنوایی (کم شنوایی یا ناشنوایی) گفته میشود.
میزان آن می تواند ملایم، متوسط، شدید یا عمیق باشد.معمولا فرد مبتلا به کم شنوایی ملایم در درک گفتار مشکلاتی دارد، بخصوص اگر در اطراف صداهای زیادی باشد. افرادی که کم شنوایی متوسط دارند برای درک گفتار به سمعک نیازمند هستند.
افراد با کم شنوایی شدید تا عمیق برای برقراری ارتباط از سمعک و لب خوانی استفاده می کنند.افراد با کم شنوایی عمیق که باقی مانده شنوایی کمی دارند.میتوانند از سمعک، دستگاه کاشت حلزون و لب خوانی یا زبان اشاره کمک بگیرند.
علل کم شنوایی و ناشنوایی
برخی از عوامل یا بیماریها که میتواند باعث کم شنوایی شود:
- آبله مرغان
- سیتومگالوویروس
- اوریون
- مننژیت
- بیماری سلول داسی شکل
- سیفلیس
- بیماری لایم (lyme)
- دیابت، مطالعات نشان داده است که مبتلایان به دیابت به احتمال زیاد دچار نوعی کم شنوایی هستند
- درمان سل با استرپتومایسین، که گمان میرود یک عامل خطر اساسی باشد
- کم کاری تیروئید
- آرتروز
- برخی از سرطانها
- نوجوانان در معرض دود سیگار
گوش در برخی از ظریفترین استخوانهای بدن قرار دارد و آسیب به پرده گوش، گوش میانی یا گوش داخلی به دلایل مختلف میتواند باعث کم شنوایی و ناشنوایی شود.
کم شنوایی و ناشنوایی
مهم است که بین سطوح مختلف کم شنوایی تفاوت قائل شوید.
کم شنوایی: کاهش توانایی شنیدن صداها.
ناشنوایی: وقتی شخصی حتی زمانی که صدا تقویت شود نمیتواند از طریق شنیدن گفتار را درک کند و صدا را تشخیص دهد.
چگونه سیستم شنوایی کار میکند؟
امواج صوتی وارد گوش میشوند.از طریق مجرای گوش خارجی به پرده گوش می رسند و آن را مرتعش میکنند. ارتعاشات پرده گوش به سه استخوان معروف به نام استخوانچههای گوش میانی منتقل میشوند.این استخوانچهها ارتعاشات را تقویت میکنند.و توسط سلولهای کوچک مو مانندی در حلزون دریافت میشود.سپس اطلاعات از طریق سلولهای موئی و از عصب شنوایی به مغز ارسال میشوند. مغز دادهها را پردازش میکند و به عنوان صدا تفسیر میکند.

انواع کم شنوایی
سه نوع کم شنوایی وجود دارد:
- کم شنوایی انتقالی
در این نوع کم شنوایی در انتقال صدا مشکل وجود دارد و ارتعاشات از گوش خارجی به گوش داخلی (حلزون) منتقل نمیشود.که میتواند به دلایل مختلف ایجاد شود، از جمله:
- تجمع بیش از حد جرم گوش
- گوش چسبناک (glue ear)
- عفونت گوش همراه با التهاب و تجمع مایع
- پارگی پرده گوش
- نقص در عملکرد استخوانچههای گوش میانی
- ناهنجاری در پرده گوش
عفونت گوش میتواند آسیب ایجاد کند و عملکرد پرده گوش را کاهش دهد. استخوانچهها نیز ممکن است در اثر عفونت، ضربه یا به هم جوش خوردن دچار اختلال شوند.
- کم شنوایی حسیعصبی
در این نوع کم شنوایی اختلال در عملکرد گوش داخلی، حلزون، عصب شنوایی یا آسیب مغزی وجود دارد.
معمولاً علت این نوع کم شنوایی آسیب سلولهای موئی در حلزون است. با افزایش سن، سلولهای موئی بعضی از عملکردهای خود را از دست میدهند و شنوایی بدتر میشود.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدای بلند، بهویژه صداهای با فرکانس بالا، از دلایل عمده آسیب به سلولهای موئی است. سلولهای موئی آسیبدیده قابل ترمیم نیستند. درحال حاضر، تحقیقات به دنبال استفاده از سلولهای بنیادی برای رشد سلولهای موئی جدید می باشد.
ناشنوایی (کری) حسیعصبی ممکن است در نتیجه ناهنجاریهای مادرزادی، عفونت گوش داخلی یا ضربه به سر ایجاد شود.
پیرگوشی نیز یکی از انواع کم شنوایی حسی عصبی محسوب می شود.
- کم شنوایی آمیخته
ترکیبی از کم شنوایی انتقالی و حسیعصبی کم شنوایی آمیخته نامیده می شود. عفونتهای طولانی مدت گوش میتوانند هم به پرده گوش و هم به استخوانچهها آسیب بزند. در بعضی موارد، مداخله جراحی می تواند شنوایی را بازگرداند، اما همیشه مؤثر نیست.

ناشنوایی و گفتار
کم شنوایی با توجه به زمانی که اتفاق میوفتد،میتواند روی گفتار تأثیر بگذارد.
کم شنوایی قبل از زبانآموزی
ایجاد کم شنوایی به صورت کامل یا جزئی قبل از یادگیری گفتار و زبان
فردی دچار کم شنوایی قبل از زبانآموزی میشود یا با ناهنجاری مادرزادی متولد شده یا در دوران نوزادی دچار کم شنوایی است. در بیشتر موارد، افراد دارای کم شنوایی قبل از زبانآموزی والدین و خواهر و برادر شنوا دارند.همچنین بسیاری از آنها در خانوادههایی متولد میشوند که زبان اشاره را از قبل بلد نبودند.در نتیجه، آنها نیز تمایل به پیشرفت آهسته زبان دارند.
اگر قبل از 4 سالگی کودکان مبتلا به ناشنوایی قبل از زبانآموزی، کاشت حلزون انجام دهد، میتوانند زبان شفاهی را با موفقیت یاد بگیرند.
زبان شفاهی و رشد اجتماعی به هم مرتبط هستند.کودکان کم شنوا، بهویژه کسانی که کم شنوایی شدید دارند، نه تنها ممکن است رشد تاخیری زبان را تجربه کنند، بلکه رشد اجتماعی کندتر را نیز تجربه میکنند. در نتیجه، کودکانی که قبل از زبانآموزی کم شنوا میشوند.ممکن است از نظر اجتماعی منزوی شوند، مگر اینکه به موقع از سمعک یا دستگاه کاشت حلزون استفاده کنند.و در کلاسهای توانبخشی شرکت کنند.
کم شنوایی پس از زبانآموزی
بیشتر افراد کم شنوا ، کم شنوایی پس از زبانآموزی دارند. آنها قبل از ابتلا به کم شنوایی، زبان گفتاری را یاد گرفتهاند. بعضی از داروها (داروهای اتوتوکسیک)، ضربه، عفونت یا بیماری می تواند سبب کم شنوایی شود.
در بیشتر افراد دارای کم شنوایی پس از زبانآموزی، کم شنوایی به تدریج شروع میشود.
اطرافیان فرد ممکن است قبل از دیگران متوجه مشکل شنوایی شوند. با توجه به میزان کم شنوایی، فرد ممکن است مجبور به استفاده از سمعک، دریافت کاشت حلزون یا یادگیری لب خوانی شود.
کم شنوایی یکطرفه و دوطرفه
در کم شنوایی یکطرفه، فقط یک گوش دچاراختلال شنوایی است. ولی در موارد دوطرفه هر دو گوش دارای اختلال شنوایی است. وقتی فرد مبتلا به اختلال شنوایی یکطرفه باشد،در مقایسه با فرد نرمال مشخص کردن منبع صدا و جهت یابی دشوارتر است.همچنین درک گفتار در محیط پر سر و صدا سخت است.
در محیطهای نسبتا ساکت، فرد مبتلا به کم شنوایی یکطرفه با فرد نرمال از نظر تواناییهای ارتباطی تقریبا یکسان است.
نوزادانی که با کم شنوایی یکطرفه به دنیا می آیند دچار تأخیر در رشد گفتار میشوند.در مدرسه تمرکز آنها کمتر است. در فعالیتهای اجتماعی نیز چالش بیشتری نسبت به افراد نرمال دارند.
میزان کم شنوایی
میزان کم شنوایی به چهار سطح تقسیمبندی میشود:
- کم شنوایی ملایم: فرد حدود 25 تا 39 دسیبل (dB) کم شنوایی دارد.و نمیتواند صدای کمتر از این مقدار را تشخیص دهد. آنها ممکن است در درک کلماتی که دیگران میگویند، مشکل پیدا کنند، به خصوص اگر صدای پس زمینه زیاد باشد.
- کم شنوایی متوسط: فرد حدود 40 تا 69 دسیبل کم شنوایی دارد.و نمیتواند صدای کمتر از این مقدار را تشخیص دهد.استفاده از حس شنوایی به تنهایی و بدون استفاده از سمعک بسیار دشوار است.
- کم شنوایی شدید: فرد حدود 70 تا 89 دسیبل کم شنوایی دارد. این افراد برای برقراری ارتباط باید از سمعک استفاده کنند و از حس بینایی هم برای لب خوانی کمک بگیرند.
- کم شنوایی عمیق: هر کسی که نتواند صداهای کمتر از 90 دسیبل را بشنود،مبتلا به کم شنوایی عمیق است. برخی از افراد مبتلا به کم شنوایی عمیق، نمیتوانند اصلا چیزی را بشنوند. ارتباط با استفاده از زبان اشاره، لب خوانی یا خواندن و نوشتن انجام میشود.
تشخیص کم شنوایی
بیمارانی که احساس مشکل در شنوایی دارند، ابتدا باید به پزشک مراجعه کنند.
پزشک با بررسی عوامل مختلف مممکن است موارد مختلفی را تشخیص دهد و جهت بررسی شنوایی به شنوایی شناس ارجاع دهد.

درمان کم شنوایی و ناشنوایی
روشهای مختلفی برای درمان انواع کم شنوایی وجود دارد. درمان به علت و شدت کم شنوایی بستگی دارد.
کم شنوایی حسیعصبی قابل درمان نیست. زیرا سلولهای موئی آسیب دیده حلزون و عصب شنوایی قابل ترمیم نیستند. با این حال، روشها و درمانهای مختلفی وجود دارد که به بهبود کیفیت زندگی کمک میکند.
سمعک
سمعکها انواع مختلفی دارند. و در طیف متنوعی از اندازه، تکنولوژی و سطح قدرت تولید میشوند. سمعکها کم شنوایی را درمان نمیکنند، بلکه صدا را تقویت میکنند تا فرد کم شنوا بتواند گفتار را واضحتر بشنود و درک کند.
سمعکها از میکروفون، تقویتکننده، بلندگو و باطری تشکیل شدهاند. امروزه، سایز آن ها بسیار کوچک و مخفی شده است و میتوانند درون گوش قرار گیرند.
سمعک برای فردی که کم شنوایی عمیق دارد یا ناشنوا است، مناسب نیست.
شنواییشناس برای اطمینان از مناسب بودن اندازه سمعک از گوش فرد قالبگیری میکند. سپس با توجه به نیازهای شنوایی سمعک مناسب را برای فرد تجویز و تنظیم میکند.
انواع سمعک:
- سمعک پشت گوشی
- سمعک نامرئی
- سمعک داخل مجرا
- سمعک داخل گوشی
- سمعک RIC یا RITE

برای چکاپ شنوایی و یا درمان مشکل شنوایی خود و اطرافیانتان می توانید از متخصصان کلینیک شنوایی و سمعک دلآواسمعک کمک بگیرید.و همچنین تجربه تجویز سمعک راحت و مطمئن را داشته باشید.برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.